Tanım: Kısa bağırsak sendromu, ince bağırsağın büyük bir bölümünün rezeksiyonu sonrası gelişen, malabsorpsiyon ve beslenme yetersizlikleri ile karakterize bir durumdur.
Etiyoloji:
Cerrahi Rezeksiyon: Crohn hastalığı, mezenterik iskemi, travma veya malignite gibi nedenlerle yapılan geniş bağırsak rezeksiyonları kısa bağırsak sendromuna yol açabilir.
Konjenital Anomaliler: Doğumsal kısa bağırsak sendromu, bağırsakların normal gelişiminin olmaması sonucu gelişir.
Patofizyoloji:
Malabsorpsiyon: İnce bağırsağın emilim kapasitesi azalır, bu da besin, vitamin ve mineral eksikliklerine yol açar.
Gastrointestinal Adaptasyon: Kalan bağırsak segmenti, emilim kapasitesini artırmak için zamanla genişleyebilir ve daha uzun villuslar geliştirir.
Klinik Bulgular:
Diyare ve Steatore: Yağların ve safra tuzlarının yetersiz emilimi sonucu yağlı dışkı ve kronik diyare gelişir.
Beslenme Yetersizlikleri: Protein-enerji malnütrisyonu, vitamin (özellikle yağda çözünen vitaminler) ve mineral eksiklikleri gelişebilir.
Dehidratasyon: Su ve elektrolit kayıplarına bağlı olarak dehidratasyon yaygındır.
Tanı:
Klinik Değerlendirme: Kısa bağırsak öyküsü ve malabsorpsiyon belirtileri tanı için önemlidir.
Laboratuvar Testleri: Beslenme yetersizliklerini değerlendirmek için elektrolitler, vitaminler ve mineral düzeyleri ölçülür.
Tedavi:
Parenteral Beslenme: Kısa bağırsak sendromu olan hastalarda total parenteral beslenme (TPN) gerekebilir.
Enteral Beslenme: Kalan bağırsak segmentinin adaptasyonunu teşvik etmek için mümkün olduğunca erken enteral beslenmeye başlanır.
İlaç Tedavisi: Antidiyaretikler, proton pompa inhibitörleri ve somatostatin analogları gibi ilaçlar kullanılarak semptomlar kontrol altına alınabilir.
Cerrahi Tedavi: İleum rezeksiyonundan sonra safra tuzu bağlayan reçineler ve bağırsak uzatma cerrahileri gibi girişimler düşünülebilir.
