Tanım: Mide adenokarsinomu, midenin glandüler epitelyumundan köken alan malign bir tümördür. Mide kanserlerinin %90’ını oluşturur ve dünya genelinde kanser ölümlerinde önemli bir yere sahiptir.
Epidemiyoloji: Mide adenokarsinomu, özellikle Asya, Güney Amerika ve Doğu Avrupa’da yüksek insidansa sahiptir. Erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür ve yaşlı popülasyonda daha yaygındır.
Etiyoloji:
Helicobacter pylori Enfeksiyonu: Kronik H. pylori enfeksiyonu, kronik gastrit ve atrofik gastrit ile ilişkili olarak mide adenokarsinomu riskini artırır.
Beslenme Faktörleri: Tuzlanmış, tütsülenmiş, nitrit ve nitrat içeren yiyeceklerin uzun süreli tüketimi ile ilişkilidir.
Genetik Faktörler: Ailevi mide kanseri, herediter difüz mide kanseri gibi genetik sendromlar mide adenokarsinomu riskini artırır.
Çevresel Faktörler: Sigara kullanımı, alkol tüketimi, düşük sosyoekonomik durum gibi faktörler de riski artırır.
Patogenez:
Kronik Atrofik Gastrit ve İntestinal Metaplazi: Mide adenokarsinomunun gelişiminde premalign aşamalar olarak kabul edilir. Kronik inflamasyon, mukozal atrofi ve intestinal metaplazi, displaziye ve sonunda invaziv karsinom gelişimine yol açabilir.
Klinik Bulgular:
Belirtiler: Erken evrelerde belirgin semptom vermeyebilir. İlerlemiş evrelerde kilo kaybı, iştahsızlık, epigastrik ağrı, bulantı, kusma ve disfaji görülebilir.
Palpabl Abdominal Kitle: İlerlemiş tümörlerde fizik muayenede abdominal kitle saptanabilir.
Kanama: Ülserleşmiş tümörler gastrointestinal kanama yapabilir, bu da melena veya hematemez olarak ortaya çıkabilir.
Tanı:
Üst Gastrointestinal Endoskopi (EGD): Mide adenokarsinomu tanısında altın standarttır. Endoskopik inceleme sırasında biyopsi alınarak histopatolojik değerlendirme yapılır.
Endoskopik Ultrasonografi (EUS): Tümörün lokal invazyon derecesini ve lenf nodu tutulumu gibi lokal yayılımını değerlendirmek için kullanılır.
BT/MR: Uzak metastazların değerlendirilmesi ve evreleme için kullanılır.
Tedavi:
Cerrahi Tedavi: Erken evrede saptanan tümörler için subtotal veya total gastrektomi tercih edilir. Lenf nodu diseksiyonu, cerrahi tedavinin önemli bir parçasıdır.
Endoskopik Tedavi (ESD ve EMR): Erken mide kanseri (mukoza veya submukoza ile sınırlı) vakalarında kullanılır. Endoskopik Submukozal Diseksiyon (ESD), özellikle büyük lezyonların tamamen çıkarılmasında etkilidir. Endoskopik Mukoza Rezeksiyonu (EMR) ise daha küçük lezyonlar için uygundur.
Kemoterapi/Radyoterapi: İlerlemiş vakalarda neoadjuvan veya adjuvan olarak kullanılır. Cerrahi sonrası nüks riskini azaltmak veya inoperabl vakalarda palyatif tedavi amacıyla uygulanabilir.
